تلاش برای نمره خوب یا کسب علم؟

مهارت ها و عاداتی که با سوادی و دانش اندوزی را آسان می نماید، دریافت نمره خوب را نیز تسهیل می کند.
 

بیشتر محصل ها به نمره ی خوب اهمیت زیادی می دهند. البته، نمره برای احراز مشاغل خاص یا پذیرفته شدن در دوره های عالی تأثیر فراوانی دارد، ولی به تنهایی، خیلی کمتر از آن چه عموم می پندارند حائز اهمیت است. بیشتر شاگردان، برای جنبه ای که ما آن را کسب فضیلت می نامیم ارزش قایلند، پس باید کسب فضایل و اخذ نمره هر دو برای شما ارزشمند باشد. بدیهی است که فردی ممکن است نمرات عالی بگیرد ولی معلومات کافی نداشته باشد، تلاش هایی که بعضی از افراد برای کسب نمره ی خوب به کار می برند به ندرت موجب تسهیل آموزش و دانش اندوزی می شود. در حقیقت سعی در اخذ نمره ی خوب، امکان کسب سواد و معلومات را تا حدی از بین می برد.
 

بحث فوق آن گونه که برخی تصور می کنند به این مفهوم نیست که نمره و تحمیل معلومات، با هم ارتباط ندارد. کوشش برای دریافت نمره، معمولا مانع تحصیل خوب می شود ولی فعالیت برای آموختن و تحصیل مانع نمره عالی نخواهد بود. این موضوع احتیاج به بحث ندارد و عده زیادی این کار را کرده اند، آنها برای آموختن، فعالیت و تلاش کرده اند نه به خاطر گرفتن نمره و در نتیجه مهارت لازم را که مبین با سوادی و دانش اندوزی آنهاست، به دست آورده اند و محصول کار و کوشش آنها نیز نمرات عالی بوده است.
 

بنابراین، دو طریق برای کسب معدل خوب وجود دارد. یکی تلاش برای نمره و دیگری سعی و کوشش برای باسواد شدن و دانش اندوزی. قسمت دوم، احتمالا ، موثرترین راه برای به دست آوردن معدل خوب و تنها راه برای کسب دانش و خوب تحصیل کردن است. این دو روش، نتایج کاملا متفاوتی دارد. شخصی که منحصرا برای کسب نمره کار می کند، مطالعه برایش دشوار است و آن را تحمیلی از طرف فرد دیگر می داند.
 
وقتی فارغ التحصیل می شود، نتیجه ی تحصیل و درس خواندن به نظرش ارزش تلاش و زحمات آن را ندارد. نمی داند که چرا آن همه تلاش را در مدتی طولانی انجام داده است و در نتیجه احساس حقارت و سرخوردگی می کند. از طرف دیگر، فردی که برای آموزش و تحصیل می کوشد، از تمام دوره ی تحصیل خود لذت می برد، از مدرسه و مطالعه، تجربیات فراوان و جالبی به دست می آورد که همه ی آنها برایش عالی و شادی بخش است. وقتی دوران مدرسه به پایان می رسد، نسبت به ارزش کار خود تردید ندارد و ابدا ناراحت نخواهد بود و نتایج مطالعاتش، خیلی با ارزش تر و رضایت بخش تر از آن است که تصور می کرده است.
 
آری، نمره گرفتن و تحصیل دانش با هم منافات دارد. اگر فردی فقط و فقط برای نمره تلاش کند، در صورتی که اگر شخص نمره را فراموش کند و جدیت خود را در یادگیری به کار برد، این دو با هم موافق و سازگار می شود و در مورد دوم، انسان از لذات طولانی و فراموش نشدنی برخوردار خواهد بود.
 

همان طور که ملاحظه شد، مهارت ها و عاداتی که با سوادی و دانش اندوزی را آسان می نماید، دریافت نمره خوب را نیز تسهیل می کند. فنون بیان شده در این بخش، دو وظیفه انجام می دهد، و برای هر دو منظور مؤثر است.
 
به هر حال، ایجاد و پروراندن حالات پاسخگویی، احتیاج به تمرین دارد. حتی یادآوری فنون هم مستلزم تمرین است. در ابتدای کار سعی نکنید که تمام روش های تازه را همزمان به کار برید، بلکه در استفاده از چند نوع آن قانع باشید.
 
چند روش را برای یک هفته تمرین کنید و هفته ی بعد روش های دیگر را بر آن بیفزایید و این کار را ادامه دهید. به این ترتیب، تدریجا این مجموعه روش ها برایتان عادت می شود و وقت و فعالیتی، بیش از معمولی ترین روش های مطالعه نمی خواهد، در حالی که نتیجه ی جالب تری دارد.
 
تصور در تلاش و کوشش جهت ایجاد مهارت های جدید، برای بعضی ها ترس آور است و وقت و انرژی زیادی به خود اختصاص می دهد، ولی آیا این ها موانع وحشتناکی است؟ آیا می دانید که دوستان یا استادانی چند بار به شما این درس را داده اند، چند ساعت با یک دوست یا تنها تمرین کرده اید؟ احتمالا به یاد نمی آورید، ولی علاوه بر تمام آن ساعات، در هر مجلس رقصی که رفته اید تمرین کرده اید.
 
بعضی از ما قسمت اعظم زندگی خود را برای تکمیل این مهارت ها که برایمان با ارزش است صرف کرده ایم و آیا مهارت های دیگری در زندگی، ارزش وقت و کوشش بی دریغی را که صرف رقص می کنیم، ندارند؟ آیا با سواد شدن یا تحصیل کردن به همان اندازه ارزش دارد؟ سراسر زندگیمان به همان نسبت که ما این مهارت ها و نظریات را فراگرفته ایم رنگین خواهد بود و همچنین زندگی دوستان و همکاران ما و طبیعت دنیایی که ما جزیی از آن هستیم. هیچ زمانی چون سال های دانشکده، درخور خلاقیت و توسعه و پیشرفت نخواهد بود.
 
باید در نظر داشته باشیم که صرف وقت و نیروی زیاد روی پروژه یا برنامه ای آن را کشنده و پر زحمت نمی سازد. صرف ساعات فراوان برای این که خوب و ماهرانه برقصیم، به هیچ وجه رقص را در نظرمان بد و آن را کار خسته کننده و سختی نمی نمایاند.
 
این که عملی، کار محسوب می شود یا بازی، به طبیعت آن عمل یا مقدار وقت و کوششی که مصرف آن می شود بستگی کمی دارد. تلقی کار یا بازی قبل از همه بستگی به خودمان دارد و این که چه طور به آن کار اقدام می کنیم. وقتی با علاقه و حرارت دست به کار پروژه با طرحی می شویم، چون مشتاق یادگیری هستیم نه مجبور به انجام آن، در نتیجه، آن عمل برایمان به منزله ی سرگرمی و تفریح است، در غیر این صورت کار تلقی خواهد شد.
 

 
منبع: کتاب «رمز موفقیت در تحصیل»